013 vragen aan… Sander van Bussel, artistiek leider Kaapstad

Kaapstad

Na een succesvolle eerste editie in 2018, keert Kaapstad in het weekend van 9 t/m 11 augustus terug naar Tilburg. Dit laagdrempelige kunstevenement, waarbij de normaalste dingen in de Tilburgse binnenstad je ineens doen opkijken, is in handen van artistiek leider (en Tilburger) Sander van Bussel. Wij stelden hem 013 vragen over Kaapstad 2019, het opfleuren van de stad en zijn favoriete Tilburgse plekken.

Foto’s: Jules van Iperen

1. Kaapstad 2019: kun je vast een tipje van de sluier oplichten?

“In de tweede editie van Kaapstad kun je eindelijk de koning zoenen, komt er een enorme zandbak vol kleur om mee te spelen, tikken de spechten op het ritme van 4G straling, wordt oversteken op een zebrapad een feestje van een halve minuut en mag je eindelijk de slagbomen zelf bedienen!”

2. Hoe is de eerste editie voor jou geweest?

“De eerste editie pakte supergoed uit, mensen voelden zich toerist in hun eigen stad. Als je terugkomt van vakantie elders kun je je weer opnieuw verwonderen over je eigen omgeving. Als je eenmaal openstaat en opnieuw kunt kijken, zie je dingen weer fris. Dat wat gewoon geworden was roept weer verwondering op. Dan is een kauwgom op de stoep opeens een canvas voor een schilderij. Kaapstad wil dat gevoel aanwakkeren en de kunstwerken en makers nodigden daartoe uit. Het mooiste compliment is dat mensen ook gekke en bijzondere dingen gingen zien die niet bij Kaapstad hoorden.”

3. Waarom is Tilburg de perfecte locatie voor een evenement als Kaapstad?

“Tilburg is nooit af, het is niet gelikt en gepoetst en er is daarom veel ruimte voor experimenten en voor makers. Maar ook voor bezoekers om op stadssafari te gaan en dingen te ontdekken. En het zit zeker ook in de Tilburgers zelf, de ondernemers van de binnenstad zijn de grootste financier van Kaapstad. Dat zij een evenement als Kaapstad zo omarmen is uniek in Nederland.”

4. Waar moet kunst aan voldoen om deel uit te mogen maken van Kaapstad?

“De kunst is om de bestaande omgeving opnieuw te kunnen zien, er nieuwe vragen bij stellen, je te verwonderen en vooral te spelen. Die creatieve kracht is heel belangrijk voor Kaapstad. Dat is overigens niet voorbehouden aan kunstenaars; iedereen kan iets maken of doen tijdens Kaapstad. Aanhacken noemen we dat. Het gaat dus niet zozeer om mogen, want het is geen vastomlijnd programma.  Dat aanhacken gebeurt ook bijvoorbeeld door een groep kinderen van de BSO en hopelijk ook door het publiek zelf. Zie het als de carnavalsoptocht; aan de kant is net zoveel creativiteit te zien als op de wagens. We hebben natuurlijk wel een basisprogramma, aan de hand van een manifest met vijf regels, maar de belangrijkste regel is; we buigen de regels een beetje zodat we er tussendoor kunnen glippen. Het is dus niet alleen kijken, maar ook zelf ontdekken wat je met de kunstwerken en met de stad kan.”

5. Hoe uniek is een evenement als Kaapstad in Nederland?

“Het is behoorlijk uniek dat de gemeente en de ondernemers zo mee gaan in het buigen van de regels, haha! Voor zover ik weet zijn er geen evenementen die het kapen van de stad op deze manier aanpakken.”

6. Over 10 jaar is Kaapstad…….

“Ik hoop van harte dat Kaapstad uitgroeit tot een evenement waar mensen aan gaan deelnemen, het zal altijd wel een soort basisprogramma hebben, maar het zou geweldig zijn als mensen er dingen ongevraagd aan gaan toevoegen. De stad is van iedereen, wij houden niks tegen!”

“Daarnaast hoop ik dat Kaapstad uitgroeit tot een evenement waar makers de kans krijgen te experimenteren en makers van dezelfde bloedgroep ontmoeten, nationaal en internationaal. Een soort jaarlijkse bijeenkomst van talent die de mogelijkheden van een stad verkent.”

Kaapstad

7. Wat voor kunst vind je zelf erg mooi?

“Ik hou van kunst die niet meteen herkent wordt als kunst, die iedereen uitnodigt om er deel van uit te maken, die nieuwe en prikkelende vragen oproept. Vragen over de wereld waarin we leven, dat klinkt groot, maar dat kan beginnen met iets heel simpels. Ik kreeg vorig jaar een dichte kartonnen doos met FREEDOM erop. Ik ben nog steeds aan het nadenken of ik die moet openmaken of juist koesteren. Die uitnodiging van kunst vind ik heel belangrijk en daar geniet ik erg van als dat lukt. Dan is kunst voor mij op z’n mooist.”

8. Als jij één Tilburgs gebouw zou mogen opfleuren, welke zou het dan zijn?

“Oeh, dat is een moeilijke, alles wat grijs is? Pieter Vreedeplein? Aan de andere kant biedt het Pieter Vreedeplein juist door zijn grijsheid een mooi podium voor allerlei opfleuringen. Ik hou van de tijdelijkheid van dingen, dus een witte of grijze wand is weliswaar saai, maar nodigt enorm uit tot allerlei plannen. Als het tijdelijk is, ben je nooit klaar met opfleuren.”

9. Vind jij Tilburg een creatieve stad? Zo ja, waarom?

“Tilburg nodigt enorm uit tot creativiteit, we zijn niet de mooiste stad van het land, dus er is een soort noodzaak om er iets van te maken met z’n allen. Dat voel je overal, dat mensen hun talent en creativiteit inzetten voor hun stad. En die kracht maakt het al meteen tot een mooiere stad.”

10. Naar welk (creatief) project in Tilburg kijk jij met bewondering?

“Met het bovenstaande in gedachten zou ik Tilburg wel als één groot project willen zien, met het Spoorpark, Doloris doolhof, kunst in de Warande, LunaLunaLuna en talloze gave dingen die overal plaatsvinden. Ik denk dat je als toerist in Tilburg een heel vol programma hebt deze zomer!”

11. Wat is volgens jou de meest onderschatte plek van Tilburg?

“Tilburg wordt vooral zelf onderschat. Er zijn mensen die denken dat de weg van de randstad naar Tilburg langer is dan andersom.”

12. Als jij iemand (die niet uit Tilburg komt) een tourtje zou geven door de stad, waar ga jij dan heen?

“Ik zou beginnen in Café Weemoed, mijn stamcafé. Een stad is het beste te verkennen aan de hand van de mensen en in dit café gaat dat vanzelf. Dan hoef je echt niet in je eentje naar het Spoorpark, Doloris, de Warande, Piushaven, Spoorzone. En daarna wil je nooit meer weg lijkt me.”

13. Met wie zou jij nog wel eens een dagje willen ruilen?

“Ik heb nu zoveel dingen tegelijk te doen: Kaapstad, Tilburg Cowboys, Human Rights Tattoo, dat ik wel eens met een glazenwasser of een autopoetser zou willen ruilen. Gewoon een tijdje één ding doen. Met elke dag een glanzend resultaat!”

013 vragen aan…

In de rubriek (0)13 vragen aan… stellen we dertien vragen aan verschillende Tilburgers. Eerder gaven de volgende Tilburgers antwoord op dertien vragen: