Voorlopig doet de Nederlandse economie het nog erg goed; zo blijkt ons land de meest concurrerende economie van Europa te zijn. Nederland wordt geprezen voor het hebben van innovatieve bedrijven en hoogopgeleide en flexibele werknemers. Dat is natuurlijk ook in Tilburg het geval.
Onlangs schreven we nog over leuke werkaanbiedingen in onze regio. De hoge positie van ons land brengt echter niet enkel goed nieuws. Nederland haalde immers Duitsland in, dat in de richting van een recessie lijkt te gaan. Wanneer het regent in Duitsland, druppelt het in Nederland. Onze buren zijn nu eenmaal onze belangrijkste handelspartner. De vrees voor een recessie die de hele Europese Unie inpalmt zit er dan ook flink in. Daarom voert de Europese Centrale Bank (ECB) een stimulerend monetair beleid met een negatieve rente waardoor lenen erg goedkoop wordt. In september verlaagde de ECB de rente naar -0,5 procent. Bij een verdere verlaging van de rente, wordt de kans op een negatieve spaarrente voor consumenten ook groter. Dat lijkt een ver-van-je-bed-show, maar dat is het helemaal niet en wel hierom.
Spaarrente richting de nul
Elke bank moet dagelijks een deel van zijn tegoeden bij de ECB stallen. Hierop kregen de banken vroeger een positieve rente, waardoor het spaargeld dat ze van hun klanten kregen voor hen winstgevend was. Sinds de rente echter onder nul staat, moet een bank betalen op het geld dat ze bij de ECB laat overnachten. Simpel gezegd, een bank verliest op je spaargeld. De filosofie achter een negatieve rente is dat het banken dwingt hun geld in de economie te investeren. Daarnaast zorgt een negatieve rente er ook voor dat overheden erg goedkoop kunnen lenen en zo een investeringsbeleid kunnen voeren. Echter, de Nederlandse banken blijven hun geld oppotten en rekenen de renteverlaging aan de spaarder door. De grootbanken doen het voorlopig nog niet, maar nichebanken Triodos Bank en Van Lanschot Kempen hebben hun rente al op nul procent gezet. Aangezien er een Europese recessie in de lucht hangt, wordt er niet verwacht dat de ECB de rente vlug boven de nul zal trekken. Sparen in Nederland brengt bijgevolg amper nog iets op. Het loont dus om over de grens te kijken als je wilt dat je spaargeld rendeert. In de Europese Economische Ruimte waar Nederland deel van uitmaakt, is dit mogelijk door het vrij verkeer van goederen en de garantie op deposito’s. Deze garantie bepaalt dat, bij het failliet gaan van een bank, het spaargeld tot 100.000 euro wordt gegarandeerd. Echter wanneer je een goede Europese spaarrekening wilt vinden, kan het moeilijk zijn om door de bomen het bos te zien. Spelers zoals het online spaarplatform Raisin springen hier op in door een overzicht van makkelijk toegankelijke en voordelige deposito’s te bieden.
De dekkingsgraad van de pensioenen komt in de problemen
Ook het pensioen van vele Nederlanders komt onder druk te staan. Door de lage rente is ons pensioensysteem – met een verplicht lidmaatschap van een pensioenfonds – uit zijn lood geslagen. Dat stelt althans Eduard Pons, hoogleraar aan de Tilburg University. De professor noemt het beleid dat de ECB voert dan ook “idioot”. Dat heeft alles te maken met de dekkingsgraad; een pensioenfonds moet genoeg geld hebben om toekomstige betalingen na te komen. De dekkingsgraad ligt verplicht op minimaal 100%. Echter bij de grote pensioenfondsen het ambtenarenfonds ABP, Zorg en Welzijn (PFZW) en de metaalpensioenfondsen (PME) en (PMT) ligt de dekkingsgraad momenteel vrijwel 10% lager, op ongeveer 90%. Dit komt door de negatieve rente van de ECB. Een korting op de uitgekeerde pensioenen lijkt ondertussen onvermijdelijk, wat wil zeggen dat veel Nederlanders tientallen euro’s pensioen per maand kunnen verliezen.
