Van 9 t/m 13 februari 2024 is het weer carnaval in Kruikenstad. De Tilburgse binnenstad en de wijken lopen vol met feestvierders die het feest der verbroedering willen vieren. Een hoop Kruiken die precies weten wat wel en niet te doen, maar ook steeds meer mensen van buiten de stadsgrenzen. Speciaal voor hen een handig artikel met alle do’s en don’ts op een rijtje. Lees snel verder.
Foto header: Carnavalsstichting Tilburg
#1: Groen-oranje
De kleuren van carnaval in Kruikenstad: Groen-Oranje. Tijdens carnaval in Kruikenstad zijn die kleuren heilig. Dus wat voor outfit je ook aan hebt (wij prefereren een traditionele kiel), zorg dat je een officiële Kruikensjaal om je nek hebt. Geen neppe, nee een echte groen-oranje sjaal. En hoewel we hier niet zo triest zijn als in steden als Den Bosch (waar je wordt weggekeken als je geen Bossche sjaal hebt of zelfs geen kroeg binnenkomt) zijn wij ook trots op onze kleuren. Zo’n sjaal kost slechts €(0)13,- dus trek er een aan.
#2: Het is Schrobbelèr, geen Schrobbelaar
Tijdens carnaval drink je – naast je biertje, wijntje of frisje – regelmatig een glaasje Schrobbelèr. Voor de lekker of om het warm te krijgen. Ze noemen dit kruidenlikeur niet voor niets het Tilburgs bloed. Dat gaat er tijdens carnaval dan ook veel in bij de echte Kruik en Kruikin. Wil jij een Schrobbelèr bestellen? Bestel het dan goed. Schrobbelèr (eindklank: ehhhr). Dus niet Schrobbelaar of andere vertakkingen, nee: SCHROBBELÈR!
Bonustip: haal van tevoren een veldflesje en een kruikje Schrobbelèr. Zet ‘m koud in je koelkast thuis en voordat je gaat vul je jouw veldflesje ermee. Zo kun je tijdens het carnavallen af en toe een teugje Schrobbelèr pakken. Scheelt je ook weer wat centjes.
#3: Hier eten we friet, geen patat
Wanneer je een lekker drankje gaat drinken, zorg dan voor een goeje bojem (oftewel een bodem). Wie goed eet voordat hij of zij gaat carnavallen en tussendoor ook wat nuttigt, heeft een grotere kans om er een lange carnavalsdag van te maken. Je wilt immers niet sneuvelen voordat de zon onder is. Kans is groot dat je dan een lekker frietje gaat eten. Bestel dus geen patat. Dat kennen we hier niet, wordt hier niet gemaakt en is dus ook niet te verkrijgen.
PS. bestel je een snackie bij je friet? Bij verschillende snackbarren – waaronder De Frietboetiek in de Heuvelstraat – serveren ze tijdens carnaval de Kruiket. Dit is een groen-oranje variant van de kroket. Ja echt.
#4: Gedraogt oewèège
Dat betekent: gedraag jezelf. Hoewel carnaval in het gros van het land bekend staat als vrijbrief om jezelf van de wereld te zuipen en vervolgens baldadig de boel te vernielen, andere mensen lastig te vallen en ruzie te zoeken, denken we daar hier in Tilburg net wat anders over. Tuurlijk, we drinken een pilsje en ook weleens een teveel. Maar in Kruikenstad kennen we carnaval als het feest der verbroedering. Het feest waar iedereen gelijk is, welkom is en gezelligheid op één staat. Dus als je zin hebt om te knokken? Neem dan een abonnement bij een kickboksschool. Heb je zin om dingen te vernielen? Doe dat lekker thuis.
#5: De prins en zijn gevolg

Tijdens carnaval overhandigt de burgemeester de sleutel van de stad aan de Prins en zijn gevolg. Als je ze tegenkomt, herken je ze gelijk aan hun outfits en gigantische steek op hun hoofd. Hoewel sommige mensen het grappig vinden om deze steken proberen af te pakken, wordt dat hier niet gewaardeerd en getolereerd. Wil jij de Prins en zijn gevolg graag aanraken? Dat kan op één moment. Namelijk tijdens het Haandeschudde op de zaterdagmiddag op d’n Heuvel. Dan heb je de ultieme kans om de Prins en zijn gevolg de hand te schudden en een fijne carnaval te wensen.
#6: Het betaalmiddel tijdens carnaval: de Kruikenmunt
Tijdens carnaval heb je in Tilburg een universeel betaalmiddel: de Kruikenmunt. Deze munt is bijna in de hele stad in hokjes te koop en bij iedere Kruikenkroeg in te leveren. Laat die boodschappentassen vol sixpacks en flessen wijn dus vooral thuis, zorgt alleen maar voor rommel. Prima als je een BVO’tje (biertje voor onderweg) van huis naar de stad pakt, maar laat het daar dan ook bij. De meeste pleinen en straten zijn sowieso afgehekt dus als je met hele boodschappentassen vol drank aan komt zetten, kun je die toch weer inleveren bij de ingangen van de verschillende pleinen en horecastraten. Sund dus.
#7: Carnavalsmuziek
Tijdens carnaval geniet je van carnavalsmuziek. Dit zijn liederen van verschillende carnavalsartiesten, verenigingen, blaaskapellen en orkesten. Vind je dat helemaal niets? Blijf dan gewoon thuis. Een week later kun je in de hele stad weer genieten van hiphop, r&b, techno, house en alle andere muziekstijlen.
PS. ben jij benieuwd welke carnavalsnummers je dit jaar zeker veel gaat horen? Check dit artikel.
#8: Verkleden
Of je trekt een kiel en Kruikensjaal aan of je gaat verkleed als iets anders. Punt uit. Nog steeds zijn er mensen die denken dat ze kunnen gaan carnavallen zonder hun outfit daarop aan te passen. Dan hedde het dus echt nie begrepen. Maar mocht je het nog steeds niet snappen, lees dan onderstaande artikelen. Je bent nog niet te laat om er tijdens carnaval niet volledig voor lul bij te lopen.
- De carnavalswinkels in Tilburg op een rijtje
- Kiel dragen voor beginners: hier scoor je een kiel en deze emblemen moeten erop
#9: Wè zedde gij?
Wat ook fijn is als je gaat carnavallen in Kruikenstad, is dat je de Tilburgse taal een bietje onder de knie hebt. Nee, een bietje is hier geen rode groente die je kunt koken, maar betekent: een beetje. Mocht je nu al de mist in gaan, dan zetten we hieronder wat Tilburgse zinnen op een rijtje die mogelijk van pas kunnen komen tijdens carnaval.
- Gedraogt oewèège: gedraag jezelf!
- Löstert: luister eens!
- Et is gèère of nie: het is graag of niet!
- Wèddist?: wat is er?
- Ge kunt men toch nie krèège!: je kunt mij toch niet krijgen!
- Gij meugt blèève!: jij mag blijven!
- Hoeist?: hoe is het?
- Dè mènde nie?!: dat meen je niet!
- Spulleke déés!: goed spul dit!
- Naajtem!: ga nou eens weg!
- Jao zeetie!: dat meen je niet?
- Gaoget?!: gaat het een beetje?
- Sjoert daor!: hé, moet je dat eens zien!
- Hedde gij al geplèkt?: heb jij al gezoend?
- Wè rûûkte gij lekker zeg!: wat ruik jij lekker zeg!
- Gaode meej naor men?: ga je met mij mee naar huis?
- Ist naa onderaand klaor?: stop er eens mee!
- Komde gij hier dikkels?: kom jij hier vaker?
- Hèkketoe nie gezeet?!: ik heb het je gezegd!
- Zèède gij aaltij in den ollie?: ben jij altijd bezopen?
- Gaode meej op sjanternèl?: ga je mee op stap?
- Ligde gij d’r alaaf?!: ben jij al dronken?
- Wè lopte ammòl te zêevere?: waarom verkondig je alleen maar onzin?
- Zudde dè wel doen?: zou je dat wel doen?
- Witte wèt is?: weet je wat het is…
- Schaajter naa es èùt!: stop daar eens mee!
Dit zijn allemaal spreuken die wij eerder al hebben omgedoopt tot carnavalskwèèkers. Oftewel: Tilburgse spreuken/zinnen die goed van pas komen tijdens carnaval. Ook dit jaar hebben we weer vijftien nieuwe laten maken die niet in bovenstaand rijtje staan. Deze vind je in dit artikel. Daarin lees je ook hoe je deze kwèèkers kunt bemachtigen.
En laten we het nu ook even over de uitspraak hebben. Het is niet kwijkers, kweekers of kwaaijkers: het is Kwèèkers. Net als Schrobbelèr zeg maar!
#10: Kijk de carnavalsdocumentaire
Als je het tot deze tip hebt gered, hèdde gij vast tijd genoeg. Dan kan er een documentaire over carnaval in Kruikenstad ook nog wel bij. Dan ben je helemaal ingeburgerd en kun je met goede moed Kruikenstad in. De documentaire zie je hieronder.
#11: Zorg dat je weet wat er allemaal te doen is
Het is overal feest tijdens carnaval, dat klopt. Maar je kunt niet overal tegelijk zijn, dus is het handig om van tevoren een beetje te kijken wat er allemaal te doen is in de stad. Wij helpen je een handje, want we hebben per dag een leuk dagprogramma samengesteld met het officiële programma van de Carnavalsstichting en leuke feestjes in de hele stad.
- Carnavalsprogramma vrijdag: VrijMiBo, Dwèèltocht en veel meer
- Carnavalsprogramma zaterdag: de officiële start
- Carnavalsprogramma zondag: d’n Opstoet en veel meer
- Carnavalsprogramma maandag: Kaajbaandefist, Kruikenstad in Koor, kamelenracetoernooi en veel meer
- Carnavalsprogramma dinsdag: Kènderstoet, Et Sebiet en veel meer
Meer informatie
Wil je meer weten over carnaval in Kruikenstad 2024? Lees dan vooral dit artikel. Dan weet je zeker dat je niets mist.