Over een kleine maand is het al weer èllef–èllef. Tijdens dit feest wordt het officiële carnavalsseizoen afgetrapt en staan duizenden carnavalsvierders te hossen in de binnenstad. Uiteraard is het hoogtepunt van deze dag de bekendmaking van de Prins en zijn of haar Gevolg. Waarom vieren we dit op deze datum en wat heeft het getal 11 met Carnaval te maken? Wij zochten het voor je uit!
Zottengetal
Eén van de theorieën heeft te maken met het getal èllef zelf, dat in de volksmond bekend staat als het ‘zottengetal’. Hier zijn twee theorieën over. Ten eerste wordt beweerd dat èllef als een dwaas getal wordt beschouwd, omdat het een overdrijving is van het heilige getal tien, dat geassocieerd wordt met de Tien Geboden. Anderen beweren dat èllef als een dwaas getal wordt beschouwd omdat het net voor het heilige getal twaalf komt, dat vaak geassocieerd wordt met de twaalf apostelen en symboliseert volheid en perfectie. Èllef is dus net niet perfect, wat het een dwaas karakter geeft. Oud-voorzitter van Carnavalsstichting Tilburg, Dennis Schoormans, legt uit: “Carnaval is het feest van de omgekeerde rituelen, de heer wordt arbeider en de arbeider wordt heer. Carnaval is het feest van de zotheid.”
Armoede
Een andere interessante theorie over 11-11 beweert dat het te maken heeft met de armoede in de middeleeuwen. In die tijd werd er gevast voorafgaand aan Kerstmis. Niet vanwege het geloof, maar vanwege het gebrek aan geld. Het vlees uit de slachtmaand november werd bewaard voor de kerstdagen. Op Sint-Maarten (11-11) werden nog snel de niet-houdbare producten opgemaakt. Dit markeerde het begin van een vastenperiode van veertig dagen, die duurde tot de kortste dag van het jaar, 21 december. Niet voordat er een fisje werd gevierd. Wij zuiderlingen houden tenslotte van een goei fisje voorafgaand aan het vasten. Dennis gelooft hier niet in: “Ik denk dat deze theorie niet veel met Carnaval te maken heeft, maar eerder met Sint-Maarten.”
Fransen
Een derde theorie over de èllefde van de èllefde heeft te maken met de Franse bezetting van het Rijnland aan het einde van de 18e eeuw. Tijdens deze periode werd er in het Rijnland al uitbundig Carnaval gevierd. Tijdens dit volksfeest werd de spot gedreven met bepaalde mensen of gebeurtenissen en nu waren de Franse bezetters aan de beurt. De Rijnlanders zetten Franse steken op en kozen 11 november als de datum voor hun spotfeest, als een knipoog naar de drie principes van de Franse Revolutie: Egalité, Liberté et Fraternité. Deze principes vormen de letters van het getal ‘Elf’, wat een speelse manier was om de bezetters te bespotten.
Gelijkheid
De laatste en misschien wel meest betekenisvolle theorie suggereert dat de èllefde van de èllefde staat voor gelijkheid. Het getal èllef bestaat uit twee enen naast elkaar en dit symboliseert dat iedereen gelijk is. Tijdens feesten en vieringen was het de bedoeling dat alle mensen, ongeacht hun maatschappelijke positie, gelijk waren. Vandaar dat mensen zich verkleedden in aorige pèkskes, waardoor hun identiteit werd verborgen.
Kortom, de èllefde van de èllefde heeft verschillende betekenissen en theorieën die met Carnaval zijn verweven. Of het nu draait om het zottengetal, de historische praktijken tijdens de middeleeuwen, het bespotten van de Franse bezetters, of het streven naar gelijkheid, èllef- èllef blijft een bijzondere en feestelijke dag waarop mensen samenkomen om te vieren, te lachen en te genieten, ongeacht hun achtergrond of positie in de samenleving.
Programma
Dit jaar valt de èllefde van de èllefde op een zaterdag. De verschillende horecazaken en -pleinen pakken uit met mooie programma’s. De meeste Kruiken en Kruikinnen zijn vrij dus het belooft een groot feest te worden. Dennis vertelt dat het feest tegenwoordig toegankelijk is voor iedereen: “Voorheen werd dit fisje in de Schouwburg gevierd met een beperkt aantal plekken. Tegenwoordig vieren we dit gewoon op de Heuvel en is het voor iedereen toegankelijk.” Een waar volksfeest. Check hier het volledige programma voor dit jaar. Alaaf!
