Tilburg Textielstad anno 2017: ‘Wereldwijd wordt er nog steeds naar ons gekeken’

textielstad

Een gigantische bibliotheek in Qatar, het exclusieve Four Seasons Hotel in New York en University of Bergen in Noorwegen. Wat deze plaatsen met elkaar gemeen hebben? Er is design uit Tilburg te bewonderen! Op jaarbasis krijgt het TextielLab in het TextielMuseum honderden aanvragen van over de hele wereld voor de productie van bijzondere stoffen. Volgens Sophie Knottnerus van het TextielMuseum is Tilburg als Textielstad internationaal nog altijd toonaangevend.

Foto: Frans Lahaye

Dat Tilburg van oudsher een textielstad is, weet iedereen. Dat zie je aan de gebouwen, infrastructuur en daar danken we natuurlijk onze bijnaam ‘Kruikenzeiker’ aan. Anno 2017 is dat misschien niet per se voelbaar, maar volgens Sophie is Tilburg nog altijd een voorloper in de textielontwikkeling.

“We zijn toonaangevend op gebied van design en textiel wereldwijd. Internationaal wordt er in die branche nog steeds heel erg naar Tilburg gekeken. We krijgen bezoek van over de hele wereld, mensen uit de museumwereld, kunstenaars en designers en zelfs scholen uit Amerika komen hier kijken hoe wij werken.”

‘We vergeten het vaak te vertellen’

Sophie Knottnerus begon twee jaar geleden op de marketingafdeling van het TextielMuseum. Een nieuwe wereld, want nooit eerder werkte ze in de cultuursector en wonend in Vught was ook het Tilburgse museum voor haar onbekend. Toch kreeg ze al direct een belangrijke opdracht: zoveel mogelijk mensen het verhaal vertellen van het Tilburgse museum. “We maakten hier prachtige presentaties, maar daar bleef het vaak bij. Er gebeurt hier ontzettend veel moois, maar we vergeten het vaak te vertellen.”

textielmuseum
Het project van Studio Samira Boon voor Theaters Tilburg won de Creative Heroes Award 2017.

Tilburg Textielstad: onlosmakelijk met elkaar verbonden

“Tilburg en textiel zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Dat is nog steeds. We krijgen zoveel mensen hier binnen die zeggen: mijn grootvader of vader heeft hier gewerkt. Ook oudere mensen die hier komen en het nog herkennen. Voor die mensen is het een nostalgische plek vol herinneringen.”

 ‘Er is geen fabriek die zoiets kan’

De koppeling tussen werkplaats (TextielLab) en museum is volgens Sophie uniek. Naast het tentoonstellen van kunst, mode en design produceert het museum ook. “In veel musea hangt zo’n serene rust, hier stap je een werkplaats in met lawaai. Als er iets geproduceerd wordt, hang je daar als bezoeker met je neus boven. Soms heb je het niet in de gaten, maar hier loop je de kunstenaars en ontwerpers letterlijk tegen het lijf.”

Jaarlijks krijgt het TextielLab honderden aanvragen binnen. In 2016 gingen er 250 opdrachten het lab uit, klein of juist gigantisch. Voorwaarde is het artistieke element dat in de opdracht moet zitten. “Bij de meeste producenten van textiel moet je zoveel meters bestellen. Hier zijn we bezig met projecten waar veel tijd in gaat zitten, soms juist heel klein. Er is geen fabriek die zoiets kan.”

Een recente opdracht waar Sophie erg trots op is, is het gordijn waar 500 meter stof in verwerkt is dat binnenkort in de nieuwe bibliotheek in Qatar komt te hangen. “Dat deze openbare werkplaats werkt aan zo’n project dat in Qatar te zien is. En dat het dan ook nog uit Tilburg komt. Dat is echt gaaf.”

De jurk van Máxima

“Dat we de jurk van Koningin Máxima de dag na Koningsdag hier hadden, was een enorme publiciteitsstunt. We hadden zelf niet eens gedacht dat het zo zou uitpakken. In het TextielLab hebben we de stof gemaakt voor de blauwe mantel die Jan Taminiau voor Máxima maakte,  Op het laatste moment gaf het Koningshuis aan dat we niet alleen de inhuldigingsjurk maar ook de koningsdag outfit al de dag na Koningsdag kregen. De media gingen daar helemaal op los en dat heeft een enorme boost in bezoekers gebracht.”

maxima
De jurk en mantel die Koningin Máxima droeg tijdens Koningsdag 2017 in Tilburg.

Winnaar van de Museumprijs

Eerder dit jaar won het Tilburgse museum de Museumprijs 2017. Met veertig procent van de stemmen lieten ze het Boijmans van Beuningen in Rotterdam en Stedelijk Museum ‘s- Hertogenbosch achter zich. De hele stemperiode gingen ze aan kop en als winnaar namen ze €100.000,- in ontvangst. Met die prijs gaan ze een publieksvriendelijke machine in het TextielLab aanschaffen.

“Het TextielLab is nu alleen maar op aanvraag beschikbaar om te werken als kunstenaar of designer. Wij willen dat je als bezoeker ook een gevoel krijgt van hoe het maken van textiel er aan toe gaat. We willen dat je hier in een uur tijd iets gemaakt kunt hebben, en dan wel design, want je moetnaar buiten gaan met een hoogwaardig product, het moet vooral niet kneuterig zijn.”

‘In Brabant doet Tilburg het als stad gewoon het beste’

“Als je kijkt naar de top tien van Brabantse musea qua bezoekersaantallen staat Tilburg daar drie keer in: het Natuurmuseum, de Pont en het TextielMuseum. Dat vind ik iets waarin Tilburg veel te bescheiden is. Ik vind dat de stad zich iets meer mag profileren als je ziet van wat het allemaal voor aanbod heeft op gebied van musea. Dat mag volgens mij ook wel met wat meer trots en dat mag je wel wat meer schreeuwen. In Brabant doet Tilburg het als stad gewoon het beste.”

Ongezouten interview

In de rubriek Ongezouten geven we creatievelingen in Tilburg een podium om hun visie te geven op de stad. Ben je benieuwd wie er naast Sophie Knottnerus nog meer iets te vertellen heeft over Tilburg? Bekijk dan ook eens deze interviews:

  • Anouk van den Broek: Nieuwe generatie Tilburgers: ‘Laat die Amsterdammers lekker daar en laat Tilburg lekker Tilburg’
  • Niek van den Broek: Tilburg als lelijkste jongetje van de klas: ‘dat zijn we nu echt niet meer’
  • Pieter Voogt: ‘Je kunt in Tilburg niets kapot maken’
  • Patrick Kokx: Het buzzt in Tilburg: ‘Er gebeurt iets en dat moet je meemaken’