Iedereen kent de angst die je bekruipt wanneer je HET nadert. Een paar honderd meter van tevoren krijg je een beetje jeuk. Je hartslag gaat omhoog, zweetdruppels ontstaan op je voorhoofd. Het gaat hier over een kruispunt dat uiterste concentratie vergt: De Vijfsprong.
Voor een veilige toekomst hebben wij vijf tips op een rijtje gezet. Dit kruispunt is namelijk nogal chaotisch. Ga een kwartiertje buurten bij deze plek en je ziet sowieso een bijna-botsing en een woordenwisseling. Niet gek want er komen maar liefst vijf straten bij elkaar, namelijk de Noordstraat, de Korte Schijfstraat, de Nieuwlandstraat, de Tuinstraat en de Stationsstraat. Even voor de duidelijkheid, het gaat om dit kruispunt:
1. Ken de regels
Het is altijd handig om de regels te kennen. Zoals hieronder beschreven, hebben bestuurders van rechts dus voorrang. Maar vergeet niet om gewoon vriendelijk te zijn. Sjef van de Ven van Verkeersschool Blom vertelt ook dat de ongeschreven regel de belangrijkste is. Hij doelt daarmee op sociaal rijgedrag. “Als je gewoon begrip voor elkaar toont, zeker op een onoverzichtelijk kruispunt, dan maakt het eigenlijk niet uit of je nu van rechts komt of niet.”
2. Heb vertrouwen
Onze tweede tip is wat minder theoretisch van aard: heb vertrouwen. Er staan geen stoplichten, zebrapaden en klaar-overs, probeer daarom te geloven dat geen structuur ook een vorm van structuur is. Pepijn Cockx – werkzaam bij café Spaarbank dat aan de Vijfsprong ligt – ziet dat het werkt: “Er is niet veel structuur maar het verkeer regelt zichzelf, dat is het mooie aan dit kruispunt.”
3. Je bent niet op het rode fietspad
Besef dat je niet op het rode fietspad zit. Jeroen Fiers van kledingzaak Superfly heeft goed uitzicht op het kruispunt en vertelt over de meestgemaakte fout: “Fietsers denken dat het gewoon bij het rode fietspad hoort en dat ze voorrang hebben. Het gaat dan om fietsers die van de Tuinstraat naar de Korte Schijfstraat oversteken. Zo ontstaat er af en toe een scheve voorvork.”
4. Één straat tegelijk
Deze tip wordt bevestigd door zowel Jeroen als Pepijn en is speciaal voor de voetgangers: niet meer dan één straat tegelijk oversteken. Jeroen: “De voetgangers komen vaak in de problemen wanneer ze schuin oversteken, ze schatten de afstand namelijk verkeerd in.”
5. Goed uitkijken
Het is een open deur maar je komt er heel ver mee, letterlijk in dit geval. De medewerkers van De Spaarbank maken weleens de oversteek omdat hun terras aan de overkant zit. “Er is nog nooit een medewerker gewond geraakt. Gewoon goed uitkijken,” zegt Pepijn.
De verkeersregels in een notendop
Iedereen kent de regel ‘rechts heeft voorrang’ maar we verliezen allemaal wel eens het overzicht, zeker op de Vijfsprong. Sjef legde het aan ons uit. Hier de belangrijkste regels op een rijtje:
- Bij een gelijkwaardig kruispunt geldt de regel dat bestuurders van rechts voorrang hebben. Let wel, het gaat hierbij dus om bestuurders, voetgangers vallen daar niet onder en hebben dus geen voorrang als ze van rechts komen.
- Als fietser moet je dus voorrang verlenen aan een auto, fietser of brommer die van rechts komt.
- Als er van alle kanten bestuurders komen? Dan moet je er onderling uitkomen. “Het meest gebruikelijke is dat degene die rechtdoor moet als eerste gaat,” aldus Sjef.
Waarom een Vijfsprong?
De Vijfsprong is niet altijd een vijfsprong geweest. “In de 19e eeuw was er alleen de Nieuwlandstraat,” vertelt Fons van den Hout, stadsgids bij de Stadsgidserij. “Deze liep helemaal door tot aan het spoor, dwars door wat nu de Noordstraat is. Sinds het station er staat, is er de Stationsstraat bijgekomen. Begin 20e eeuw kwamen de Tuinstraat en de Korte Schijfstraat erbij.
Het blijft een ingewikkeld kruispunt. Fons: “De hoek aan het einde van Noordstraat, waar het terras van café Langeboom zit, die is er gekomen vanwege de veiligheid. Auto’s uit de Noordstraat moeten nu wel afremmen, dat was eerst niet het geval.”
