De maquette van Tilburg met kerken en fabrieken, zoals Ruud Cleverens (1953-2016) die in maart 2015 voor ogen had, is bijna klaar. Van 17 september tot en met 31 oktober is de maquette te bekijken in de Bibliotheek Tilburg Centrum op de begane grond. Eind oktober is de oplevering van het levenswerk van Ruud Cleverens en van de huidige projectleider, onderzoekers en bouwers.
Foto: Maria van der Heyden
Intensief werk
Cleverens had het voorspeld: het bouwen van de maquette nam een aantal jaren in beslag. Iedere millimeter op de Tilburgse kaart moest immers onderzocht worden aan de hand van foto’s en plattegronden en door wandelingen in de wijken. Op de zolderverdieping van zijn woonhuis in Halsteren maakte de oud-Tilburger een opzet van zijn geboortestad binnen de ringbanen naar de situatie van ongeveer 1955. Nadat hij in januari 2016 overleed, nam Stadsmuseum Tilburg de maquette mee naar Tilburg en vroeg onderzoekers en bouwers de klus te klaren. Vrijwillige onderzoekers deden het veldwerk en noteerden per kavel welke huizen of gebouwen er stonden en welke afmetingen die afzonderlijk hadden. Hun notities waren nodig voor de bouwers die met de hand en klein gereedschap de vele gebouwen gestalte gaven.
Van bibliotheek naar MFA Het Spoor
De maquette stond in eerste instantie in Bibliotheek Tilburg Centrum aan het Koningsplein. Daarna gaf MFA Het Spoor ruim een jaar de gelegenheid om de maquette tentoon te stellen en de bouwers aan het werk te zien. Vele wijkbewoners, kinderen van de basisschool en bezoekers van het wijkcentrum namen er op deze manier kennis van en dagelijks kwamen belangstellenden kijken hoe de onderzoekers en bouwers vorderden. Ook deelden zij persoonlijke verhalen met het bouwteam.
Tilburg binnen de ring
Ruud Cleverens had destijds bedacht om te beginnen met een oppervlakte van drie bij drie meter. Mocht dat vorderen, dan zou hij alsnog de onderste strook gaan uitbreiden. De groep bouwers en onderzoekers respecteerde zijn opzet en heeft deze nu klaar vanaf Ringbaan Noord tot en met de Piushaven. Het deel Tilburg Oud Zuid, wat nog eens drie vierkante meter is, moet nog worden onderzocht en gebouwd. Een aantal bouwers en onderzoekers zet hun werk voort.
Fantastische vrijwilligers
De maquette is door vele handen en hoofden gemaakt, en dat vindt Stadsmuseum Tilburg fantastisch. Vrijwilligers die tot het eind hebben meegewerkt zijn: Jacco Rensen, Wim van Baalen en Marie-Anne Berkers (Onderzoeksteam), Gerard Horvers, Jaap Gielen en Cees van den Hoek. Projectcoördinator en community-manager is Saskia Dellevoet.
Permanente locatie gezocht
De Tilburg Maquette is de allerlaatste expositie die in het pand van de bibliotheek aan het Koningsplein te zien is. Hiermee sluit Bibliotheek Tilburg Centrum een lange reeks aan tentoonstellingen af. Op 1 november 2018 verhuist de bibliotheek naar de Spoorzone en opent een maand later in de LocHal. Waar de immense maquette de komende jaren komt te staan, is op dit moment nog ongewis. In de Brabantse steden waar Ruud Cleverens maquettes maakte, kregen de bouwwerken een prominente plaats in de publieke ruimte. Stadsmuseum Tilburg zoekt nog naar de beste plek daarvoor.
