‘Het zelfbeeld van de Tilburger is veranderd, de rol van underdog is weg’

jochen otten

Twee jaar geleden verhuisde cabaretier Jochen Otten (Sluipschutters, Comedytrain) terug naar zijn hometown Tilburg. Na twaalf jaar in Amsterdam gewoond te hebben, wist hij bij terugkomst niet wat hij zag. “De sfeer, de mensen. Het zelfbeeld van de Tilburger is anders, de rol van underdog is weg.” Jochen ziet na jaren weggeweest te zijn, dat de stad waar hij opgroeide, studeerde en werkte is veranderd.

Foto’s: Frans Lahaye

Om carrière te maken verhuisde Jochen ooit naar Amsterdam. Eenmaal getrouwd en een dochtertje later, besluiten ze vanwege het scholensysteem en de huizenprijzen naar Tilburg te verhuizen. “Als ik geen kind had gehad, was ik gewoon in Amsterdam gebleven en had ik nooit geweten hoe leuk het hier nu is. Ik ben blij dat ik die stap heb genomen. Tot nu toe is het een groot feestje. Het is alsof iedereen net is afgestudeerd en opnieuw is begonnen. Als je met mensen praat, zijn ze ook allemaal bezig met iets. De één heeft een websitebedrijfje, de ander een reclamebureautje, iedereen begint voor zichzelf. Ik hou van groei om me heen, van mensen die in beweging zijn.”

Over Jochen Otten

Met meer dan 120 miljoen views op YouTube is de kans groot dat je Jochen kent van de comedyserie Sluipschutters. Naast Leo Alkemade, Ronald Goedemondt en Bas Hoeflaak is hij een van de schrijvers, bedenkers en acteurs van de hitserie op NPO3. Hij is vaste comedian bij comedyclub Toomler, tourt mee met comedytrain en is momenteel volop aan het try-outen voor zijn zevende theatershow ‘Troosten’. Zaterdag 13 januari gaat zijn nieuwe voorstelling in de Theaters Tilburg in première.

‘Ik wil niet dat ons kind opgroeit met de zachte G’

In Troosten onderzoekt Jochen de verharding van de samenleving, gericht op zichzelf. “Het gaat erover dat mensen niet aan mij kunnen zien dat ik zo’n groot empathisch vermogen heb. Ik voel heel veel aan, maar mensen denken dat er niets gebeurt. Vroeger als kind had ik het ook al. Zat ik te genieten van iets en dan kwamen mensen aan mij vragen: gaat het wel jongen? Terwijl ik denk, ik zit gewoon te genieten. Het is veel makkelijker om die botte Brabander te spelen, dat gelooft iedereen, maar de gevoelige jongen, dat gelooft bijna niemand.”

De vorige theatershow van Jochen stond in het teken van de verhuizing naar Tilburg. En de struggels die daarbij kwamen kijken. De Amsterdamse vrouw van Jochen was in eerste instantie niet erg enthousiast over Tilburg. “Ze zei: ik wil niet naar Brabant want ik wil niet dat ons kind opgroeit met de zachte G. Dat vond ik zo’n grote belediging. Dan zit er meteen irritatie en woede en dan komen bij mijn die grappen eruit.”

Tijdens het schrijven van zijn nieuwe voorstelling Troosten ziet Jochen duidelijke overeenkomsten tussen de karaktereigenschappen van de Tilburger en zichzelf. “Emoties wegstoppen en heel goed zijn in opkroppen en in goede vrede bewaren. Dat is wat Tilburg ook wel kenmerkt, de goede vrede bewaren in zijn eigen voordeel. Die gaan geen ruzie maken met een andere partij, die gaan niet brutaal zijn. Die gaan niemand in het harnas jagen, maar die zorgen wel dat die deal doorgaat.”

Het interview gaat na de foto verder.

jochen otten

‘Ik weet niks, want ik kom uit Tilburg’

“Toen ik wegging uit Tilburg, hadden mensen een slecht zelfbeeld en bevestigden ze wat mensen over hen dachten. Dan maakten ze grappen over zichzelf, anders zouden andere mensen die wel maken. ‘Ik weet niks, want ik komt uit Tilburg.’ Ik kwam terug na acht jaar en nu voel ik gewoon dat die underdog rol weg is.”

“Als je gaat onderhandelen met een Tilburger en je komt uit de randstad, dan denk je: ik sta met tien-nul voor, want ik werk in de randstad. Vanuit een underdog positie registreert de Tilburger alles en uiteindelijk gaat hij of zij er wel met de grote prijs vandoor. Die rol heeft Tilburg gebracht dat ze nu vooruitstrevend zijn. De wet van de remmende voorsprong geldt en we hebben andere steden ingehaald. Tilburgers denken nu gewoon: ‘Dat denk jij? Wij doen het gewoon op onze eigen manier’.”

Niet het geld, wel het beste idee

“In Tilburg is letterlijk ruimte. Er staan dingen leeg waarvoor een bestemming voor moet zijn. Als er in Amsterdam iets vrijkomt, staan er honderd mensen in de rij die dat pand willen kopen. De gast met het meeste geld koopt dat pand en niet een gast die zegt: ik wil barista trainingen geven aan moeilijk opvoedbare kinderen. Dat kan in Tilburg wel. De gemeente wil die groei ook, die wil gewoon dat het beweegt. Dan krijgt niet degene met de grootste zak geld de ruimte, maar degene met het beste idee.”

“Concurrentie kan heel ontmoedigend zijn. Als je het idee hebt om een vegetarisch restaurant te beginnen in Tilburg, dan weet iedereen het meteen. Als je dat in Amsterdam doet, weet niemand dat. Gaan mensen zitten en vragen ze om een biefstuk. ‘oh het is hier vegetarisch, dat heb ik niet zien staan.’ Het gaat veel te gejaagd en veel te druk. Als je hier een goed idee hebt, weet heel de stad het in een keer. Monarh is een goed restaurant, iedereen weet het meteen. Het is grappig hoe dat werkt, omdat Tilburg toch nog een beetje klein is.”

Stad van de toekomst

“Het zou zo mooi zijn als mensen denken, ik ga in Tilburg wonen want daar kun je beginnen, daar kun je groeien, daar is het nog niet duur, daar klopt de samenleving. Als je als zesde stad van Nederland zo snel groeit, moet je nadenken over een toekomst waarin we toch minder vlees eten en moeten nadenken over het milieu.”

“Ik hoop dat Tilburg zich gaat kenmerken door ideologische dingen. Dat we hier goede ouderenzorg hebben, dat er goede dingen gesubsidieerd gaan worden. Het milieu, ouderenzorg. Initiatieven waarin mensen elkaar helpen. Ik hoop dat Tilburg bekend gaat staan om dat soort dingen. Die oude textielstad van vroeger waar alleen maar arbeiders wonen, dat die kinderen van die arbeiders gewoon voor de wereld gaan zorgen. Dat begint klein, maar ik hoop gewoon dat dat Tilburg wordt. Dat 013 een geluksgetal wordt.”

Ongezouten interviews

In opdracht van Citymarketing Tilburg geven we in de rubriek ‘Ongezouten’ creatieve Tilburgers een podium. Zij krijgen de kans om hun visie te geven op de stad. Ben je benieuwd wie er naast Jochen Otten nog meer iets te vertellen heeft over Tilburg? Lees dan ook eens deze interviews: